Η συμμετοχική χρηματοδότηση (ή αλλιώς «crowdfunding») αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό μέσο χρηματοδότησης επιχειρήσεων και ιδεών, που αντλεί κεφάλαια με ανοικτή πρόσκληση προς ένα ευρύ επενδυτικό κοινό, μέσω μίας ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν εναλλακτικό τρόπο χρηματοδότησης, με πηγές κεφαλαίου που διαφέρουν από τις παραδοσιακές, και είναι πιο εύκολα προσβάσιμες σε μικρούς επιχειρηματίες, καλλιτέχνες και νεοφυείς επιχειρήσεις – χωρίς ωστόσο να περιορίζονται μόνο σε αυτές τις κατηγορίες.
Η πρώτη μορφή εκστρατείας crowdfunding στον σύγχρονο κόσμο έλαβε χώρα στην Αγγλία στις αρχές του 18ου αιώνα. Ο Άγγλος ποιητής Αλεξάντερ Πόουπ είχε την ιδέα να συγκεντρώσει χρήματα από ενδιαφερόμενους αναγνώστες της αρχαιοελληνικής γραμματικής για τη μετάφραση της Ιλιάδας και Οδύσσειας. Μετά από 2 χρόνια, εκδόθηκε ο πρώτος τόμος της Ιλιάδας ενώ ακολούθησαν άλλοι πέντε σε διάρκεια 5 ετών, σημειώνοντας τεράστια επιτυχία. Ένα άλλο πρόσφατο χαρακτηριστικό παράδειγμα εκστρατείας crowdfunding είναι αυτή που διοργανώθηκε από την εταιρεία Prototypingames, η οποία, με έδρα την Θεσσαλονίκη, σχεδιάζει και παράγει επιτραπέζια παιχνίδια που απευθύνονται σε παιδιά και σε άτομα με αναπηρία. Η συγκεκριμένη εταιρεία αξιοποιεί κεφάλαια από crowdfunding για τη δημιουργία και την κυκλοφορία νέων και πρωτότυπων παιχνιδιών, όπως το Μπιρμπόλεξο με braille ή η Κάρτα μία.
Υπάρχουν διάφορα είδη crowdfunding που μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει, ανάλογα με το αντικείμενο της ιδέας και τους στόχους του. Η χρήση του crowdfunding σε μορφή ‘Δωρεάς’ απευθύνεται σε κοινό που επιθυμεί να χρηματοδοτήσει κυρίως μη επιχειρηματικά έργα με κοινωνικό αντίκτυπο για λόγους ηθικής ικανοποίησης, χωρίς αντάλλαγμα, και συνήθως λαμβάνει ένα αναμνηστικό μη χρηματικό αντίτιμο. Στο ‘Ανταποδοτικό’ μοντέλο ο επενδυτής αναμένει ως ανταπόδοση συνήθως το νέο προϊόν. Το μοντέλο του ‘Δανείου’ μέσω crowdfunding αναφέρεται στη χρηματοδότηση έργων ή/και εταιρειών με τη μορφή δανεισμού ενώ επιπλέον μπορεί να έχει τη μορφή ‘Κεφαλαιοδότησης’, δηλαδή να συνεπάγεται συμμετοχή στο κεφάλαιο μίας εταιρείας.
Με τη θέσπιση του Νόμου 4920/2022 ενισχύεται ο θεσμός του crowdfunding στην Ελλάδα, καθώς δημιουργείται ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον για όσους επιθυμούν χρηματοδότηση με αυτόν τον τρόπο, και προωθείται έτσι και μία κουλτούρα εμπιστοσύνης στη δυναμική των καινοτομιών της χώρας. Φορείς και επιχειρήσεις της Ελλάδας επιλέγουν τόσο την ελληνική πλατφόρμα Give and Fund (www.giveandfund.com), όσο και παγκοσμίου βεληνεκούς πλατφόρμες όπως η Kickstarter (www.kickstarter.com) ή την Indiegogo (www.indiegogo.com) για να προσελκύσουν υποστηρικτές.
To One Stop Liaison Office από τις έρευνες που διενήργησε την προηγούμενη περίοδο διαπίστωσε ιδιαίτερη δυσκολία χρηματοδότησης του κλάδου των Πολιτιστικών και Δημιουργικών Βιομηχανιών. Το crowdfunding μπορεί να αποτελέσει μία διέξοδο στις προσπάθειες χρηματοδότησης καλλιτεχνών και επιχειρήσεων που ασχολούνται με την τέχνη, τη μουσική, την κινηματογραφία, τη λογοτεχνία και τη μόδα. Μέσω crowdfunding, δημιουργοί μπορούν να συγκεντρώσουν κεφάλαια για να ξεκινήσουν το έργο τους, να αναπτύξουν μία κοινότητα θαυμαστών και υποστηρικτών, να αποκτήσουν πρόσβαση σε νέες αγορές πέρα από τα σύνορα τους και να ενισχύσουν την ανεξαρτησία τους, χωρίς συμβατικές υποχρεώσεις σε επενδυτές ή μεγάλες εταιρείες.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ), αναγνωρίζοντας τη σημασία του crowdfunding ως ένα καινοτόμο ψηφιακό εργαλείο χρηματοδότησης, συμμετέχει στο έργο “CROWDFUNDMATCH”, το οποίο υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Interreg Europe 2021-2027. Στόχος του έργου είναι να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των πολιτικών χρηματοδότησης του οικοσυστήματος Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας της Κεντρικής Μακεδονίας, συνδυάζοντας το crowdfunding με πόρους από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ), με έμφαση την προώθηση του συγκεκριμένου μοντέλου στον τομέα των Δημιουργικών και Πολιτιστικών Βιομηχανιών (CCI) και σε καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα και τεχνολογίες.
Συνεχή ενημέρωση σε θέματα καινοτομίας μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του One Stop Liaison Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας: ris3rcm.eu, στην πλατφόρμα διερεύνησης τάσεων www.horizonscanning.io και στα social media https://www.facebook.com/RIS3RCMakedonia/, https://www.linkedin.com/company/one-stop-liaison-office/ και https://twitter.com/RIS3RCMakedonia .
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε στα τηλέφωνα 2313 319667 / 2313 319668 και στο e-mail info@ris3rcm.eu.
